Flow w UX Design to stan w którym użytkownik jest całkowicie pochłonięty wykonywaną czynnością. Mihály Csíkszentmihályi definiuje Flow jako moment, w którym umiejętności użytkownika i stawiane przed nim wyzwania są w idealnej równowadze, co pozwala na płynne i satysfakcjonujące doświadczenie. W kontekście projektowania interfejsów cyfrowych, celem projektantów powinno być tworzenie systemów wspierających ten stan, minimalizujących zakłócenia i maksymalizujących poczucie kontroli oraz osiągnięć

“I immersed myself in books and rock 'n’ roll …” 
„Flow to całkowite zaangażowanie w działanie dla niego samego. Ego odpada. Czas leci. Każde działanie, ruch i myśl nieuchronnie wynikają z poprzedniego, jak granie jazzu . Cała twoja istota jest zaangażowana i wykorzystujesz swoje umiejętności w pełni”

— Patti Smith (Just Kids)

Dobrze zaprojektowane doświadczenie cyfrowe nie tylko prowadzi do osiągnięcia celu – ono sprawia, że droga do tego celu staje się satysfakcjonująca sama w sobie. To właśnie wtedy pojawia się przepływ – stan, który zwiększa zaangażowanie, podnosi retencję i buduje lojalność użytkowników.

Jak zaprojektować flow?

Aby flow w ux design mogło się pojawić, projekt interfejsu musi być dostosowany do poziomu umiejętności użytkownika. Zbyt trudne zadanie frustruje, zbyt łatwe – nudzi. Równowaga między wyzwaniem a zdolnościami to pierwszy krok.

Kolejne to:

• – Jasność celu – użytkownik musi od początku wiedzieć, do czego dąży.
• – Natychmiastowa informacja zwrotna – każdy klik, przesunięcie, formularz powinien dawać odpowiedź: „tak, jesteś na dobrej drodze”.
• – Skupienie – nic nie powinno odciągać użytkownika od zadania.
• – Poczucie kontroli – użytkownik nie powinien czuć się zagubiony, ale prowadzony.
• – Minimalizacja niepewności i frustracji – każda sekunda zastanawiania się „co dalej?” to krok w stronę wyjścia z flow.

Flow to nie tylko funkcjonalność – to emocje

Flow to stan emocjonalny. W UX Designie oznacza to, że projektując, nie wystarczy zadbać o architekturę informacji i usability. Trzeba stworzyć doświadczenie, które budzi pozytywne emocje – radość, ciekawość, poczucie sensu.

Zadaj sobie jako projektant pytania:

1. 1. Co napędza użytkownika?
2. 2. Czy interakcja jest ekscytująca, czy jedynie efektywna?
3. 3. Gdzie są momenty kulminacyjne – te najważniejsze punkty podróży użytkownika?
4. 4. Jakie wrażenie powinien wynieść po zakończeniu sesji?

Dziewięć składników flow wg Csíkszentmihályiego:

1. 1. Równowaga między wyzwaniem a umiejętnościami
2. 2. Połączenie działania i świadomości
3. 3. Jasność celów
4. 4. Natychmiastowa informacja zwrotna
5. 5. Koncentracja na zadaniu
6. 6. Poczucie kontroli
7. 7. Transformacja poczucia czasu
8. 8. Utrata samoświadomości
9. 9. Doświadczenie autoteliczne (wartość w samej aktywności)

Flow jako element edukacji UX

Na kursach UX Designu – również tych organizowanych przez HXD Academy – uczymy, że projektowanie flow to nie dodatki, ale fundament. To zdolność przewidywania emocji i barier użytkownika. To dążenie do tego, by doświadczenie cyfrowe było jak dobra powieść – z narracją, napięciem i satysfakcjonującym finałem.

Flow UX jest miernikiem jakości projektu. Jeśli użytkownik „zapomina, że klika” i po prostu robi to, co chce osiągnąć – oznacza to, że jako projektanci wykonaliśmy dobrą robotę.

Na zakończenie: projektuj jak opowiadasz historię

Każde doświadczenie cyfrowe to historia. Twoim zadaniem jako projektanta UX jest zbudować jej strukturę: wprowadzenie, rozwój akcji, kulminację i zakończenie. Flow to emocjonalny efekt dobrze skonstruowanej opowieści interfejsu.

I choć nie każdy użytkownik przeczyta Twoje microcopy czy zobaczy ukryte smaczki w UI – każdy poczuje, czy był w dobrych rękach.

Projektuj więc nie tylko interfejsy. Projektuj przepływ, flow w ux design.

Autorka: Elżbieta Krutysza
Mentorka UX w HXD Academy
→ Jeśli chcesz nauczyć się, jak projektować interfejsy, które wciągają i angażują – sprawdź nasz program mentoringowy UX/UI